بررسی تغییرات بعضی شاخص های مقاومت به خشکی (پرولین، قندهای محلول، یون های پتاسیم و سدیم) در کهور درختی، کهور امریکایی و کهور درختچه ای در طول سال

خشکی به عنوان تأثیر گذارترین عامل بر رشد گیاه از جایگاه ویژه ای در میان تنش های محیطی برخوردار است. مقاومت گونه های مختلف گیاهی در برابر تنش خشکی متفاوت می باشد. کهورازجمله درختانی است که در پاره ای از مناطق خشک ایران از پراکنش مناسبی برخوردار می باشد. تاکنون تحقیق جامعی در زمین?مقایسه مقاومت به خشکی گون?های مختلف کهور موجود در ایران صورت نگرفته است. در این تحقیق پاسخ سه گون? کهور دره ای p rosopis koelziana))، سمر(prosopis juliflora) و کهور ایرانی(prosopis cineraria) به تنش خشکی در سه مرحله جوانه زنی، دانه رست و بلوغ مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بررسی جوانه زنی،آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکراردر محیط آزمایشگاه انجام گردید. از محلول پلی اتیلن گلیکول (peg) جهت ایجاد تنش های خشکی 0، 1-، 3- و 5- بار استفاده شد. درصد و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه دانه رست ها و همچنین میزان پرولین و قند های محلول اندام های هوایی گیاهچه ها اندازه گیری شد. در شرایط صحرایی در رویشگاه این گونه ها در استان هرمزگان تغییرات فصلی پرولین، قند و میزان پتاسیم و سدیم در برگها اندازه گیری شد. نتایج این تحقیق نشان داد که در شرایط آزمایشگاهی با افزایش خشکی درصد و سرعت جوانه زنی در هر سه گونه و ریشه چه و ساقه چه در دو گون? کهور ایرانی و دره ای به طور معنی داری کاهش یافت. سمر در مرحل? جوانه زنی تأثیر منفی کمتری را در برابر افزایش تنش خشکی از خود بروز داد. همچنین تنش خشکی باعث افزایش میزان قند و پرولین دو گون? کهور دره ای و سمر و افزایش مقدار پرولین در گون? کهور ایرانی در دانه رست شد در حالیکه با افزایش تنش خشکی میزان قند در کهور ایرانی در دانه رست ها کاهش یافت. نتایج این تحقیق در شرایط صحرایی نشان داد که تجمع پرولین و قند های محلول در تابستان بیشتر از فصول دیگر بود. همچنین مقدار سدیم و پتاسیم در گون? سمر نسبت به گونه های دیگر بیشتر بود. مقدار این یون ها در سمر مشابه پرولین و قند در فصل تابستان نسبت به فصول دیگر بیشتر بود. پاسخ مشابه گونه های کهور در دو مرحله بلوغ و دانه رستی نشان می دهد که افزایش این مواد می تواند به عنوان مکانیسم های مقاومت به خشکی در این گیاهان مورد توجه قرار گیرد. از طرف دیگر مقاومت به خشکی گون? سمر به طور معنی داری نسبت به دو گون? دیگر بهتر بود که نشان از سازگاری بهتر در این گونه در برابر تنش خشکی دارد. بعد از سمر، کهور دره ای تحمل بهتری نسبت به تنش از خود نشان داد. بر اساس نتایج این تحقیق نتیجه گیری شد که اگر چه گون? سمر با مقاومت بالا به خشکی می تواند در برنامه ریزی و پروژه های اکوسیستمی به عنوان یک عنصر در ترکیب جنگلکاری ها و پوشش فضای سبز استفاده شود، باید از کاشت آن در مناطقی که گونه های بومی قدرت تجدید حیات طبیعی دارند و یا در مناطقی که با گونه های بومی امکان جنگلکاری وجود دارد خودداری شود.